آیت الله محمد تقی خوانساری مرد میدان مبارزه با استعمار پیر

آیت الله محمد تقی خوانساری مرد میدان مبارزه با استعمار پیر

در آستانه روز خوانسار برآن شدیم تا به رسم ادای وظیفه به بیان بخشی از شرح احوال مشاهیر و ستارگان خطه علم و عسل، دیار دین و هنر، خوانسار بپردازیم، از این رو در فتح باب این گفتار بخش هایی کوتاه و مختصر از شرح زندگی آیت الله العظمی محمد تقی خوانساری صاحب نماز باران را در منظر جان های تشنه قرار می دهیم.

ولادت:
آیت الله سید محمدتقی خوانساری در ماه رمضان ۱۳۰۵ ه . ق برابر با اردیبهشت ۱۲۶۷ ه. ش در خوانسار در خانواده ای که به علم ، فضل و ادب شهرت داشت پا به عرصه وجود نهاد. نسب شریفش با ۳۰ واسطه به امام موسی بن جعفر علیه السلام می رسد.

استادان این عالم فرزانه در حوزه نجف اشرف آخوند ملا محمد کاظم خراسانی صاحب کفایه الاصول، سید محمد کاظم طباطبایی یزدی صاحب عروه الوثقی، میرزا محمد حسین نائینی، آقاضیاء الدین عراقی و شیخ علی قوچانی بوده اند.

به دلیل هوش سرشار در مدتی کوتاه به رتبه اجتهاد نائل آمد و از شاگردان ایشان امام خمینی (ره)، آیت الله العظمی حاج شیخ محمد علی اراکی (ره)، آیت الله العظمی شیخ عبدالجواد اصفهانی، آیت الله شیخ میرزا رضی تبریزی بوده اند.

                                       محفل تدریس آیت الله العظمی سید محمدتقی خوانساری در مدرسه فیضیه قم

                       آیت الله العظمی سید محمدتقی خوانساری در کنار آیت الله العظمی اراکی و برخی اصحاب خود در قم

از آثار علمی ایشان حاشیه بر رساله منتخب الاحکام، حاشیه بر رساله ذخیره العباد لیوم المعاد میرزا محمد تقی شیرازی، حاشیه بر تقویم الصلوه، حاشیه بر مناسک حاج شیخ مرتضی انصاری، مختصر الاحکام، حاشیه بر عروه الوثقی آیت الله سید کاظم یزدی (ره)، حاشیه بر وسیله النجاه آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی است.

                                 آیت‌الله العظمی سید محمدتقی خوانساری در کنار آیت الله سیدابوالقاسم کاشانی در تهران

از افتخارات این عالم وارسته در طول مدت حیات شریفش شرکت در تاسیس حوزه علمیه قم، مبارزات سیاسی به ویژه با استعمار انگلیس، مبارزه دوشادوش با آیت الله کاشانی در جریان ملی شدن صنعت نفت، پیشتازی در مبارزه با کشف حجاب و حمایت از فدائیان اسلام بوده است.

حضور در صحنه نبرد:
در جنگ بین الملل اول که عراقی ها به یاری دولت عثمانی شتافتند و به رهبری روحانیت آگاه علیه استعمار انگلیس به مبارزه برخواستند، آیت الله خوانساری همگام با آیت الله میرزا محمد تقی شیرازی، میرزای دوم و آیت الله سید مصطفی کاشانی در این جنگ شرکت کرد… ایشان در نزدیک ترین سنگرها با دشمن می جنگید و پس از مبارزه بسیار محاصره شد و عده ای از همرزمان قصد فرار داشتند که آیت الله خوانساری از فرارشان جلوگیری کرد و فریاد کشید فرار از جنگ گناه کبیره است.

آرام آرام حلقه محاصره تنگ تر شد و امید زنده ماندن در دل ها به یاس مبدل شد، در این هنگام آیت الله خوانساری پیشنهاد کرد که هم اکنون که خطر مرگ متوجه ما است خوب است وضو را تجدید کنیم و نماز بخوانیم تا در حال نماز خدا را ملاقات نماییم.

در این جنگ ایشان در اثر اصابت گلوله مجروح شد و پس از سقوط عراق آیت الله خوانساری دستگیر و به هند و چین ، جزیره ای در شرق آسیا تبعید شد.

مرحوم خوانساری ۴سال متوالی در چنگال استعماگران در تبعید بود.

                                                 آیت‌الله العظمی سید محمدتقی خوانساری در کنار برخی اعضای فداییان اسلام در                                                                                   مدرسه فیضیه قم. آیت الله سید مرتضی مستجابی در کنار ایشان دیده می شود

نماز باران مرحوم آیت الله سید محمد تقی خوانساری:
در خشکسالی سال ۱۳۴۶ ه . ق مردم قم از آیت الله خوانساری تقاضای خواندن نماز استسقاء کردند. در این مدت بسیاری از دوستان نزدیک ایشان به وی می گفتند: اگر این نماز بی اثر باشد و بارانی نبارد شما چه می کنید؟ دیگر آبرویی برای شما نمی ماند و موقعیت ارزشمند شما هم پیش مردم دچار تزلزل می شود.

مرحوم آیت الله اراکی جریان نماز باران را این گونه شرح می دهد:
در همان اوقاتی که این متفقین اطراف قم را گرفته بودند از این طرف و تا خاک فرج و از آن طرف تا شاه جمال تمام اطراف مملو از چادرهای متفقین بود و هر چادر پر بود از متفقین، آن موقع اکثر مردم قم کشاورز بودند و به حسب کارشان محتاج به باران بودند. اما علاوه بر بلیه جنگ همزمان مدتی بود که مرتب توده های ابری جمع می شدند و آسمان را پر می کردند آسمان می غرید و رعد و برق می شد اما حتی یک قطره باران نمی بارید، مردم چشم انتظار یک بارش بودند اما قسمت این چنین شده بود چندین بار همین طور شده بود و بالاخره مردم مایوس شدند و جمعیتی آمدند درب منزل این سه آقا، آیات عظام خوانساری، حجت و صدر و ایشان گفتند بروید و حقوق واجبه را ادا کنید تا آسمان و زمین فتح برکات کنند.

                                         نمایی از نماز باران آیت الله العظمی سید محمدتقی خوانساری در بیابانهای اطراف قم

مردم پیش آیت الله خوانساری آمدند و گفتند آقا شما بیایید و نماز استسقاء را برپا کنید. ایشان جواب نداده و موکول به بعد فرمودند.
مردم هم بدون اطلاع ایشان به دیوار اطلاعیه زده بودند که آقای خوانساری جمعه جهت نماز استسقاء تشریف می برند.
آقا فرمودند چه کسی چنین کاری کرده من اطلاع نداشتم. برای استسقاء رفتن شرایطی است مثلا باید سه روز متوالی تا روز جمعه روزه دار بود و شرایطی دیگر.

بعضی منافقین می گفتند اگر آقا برود و نماز بخواند همگی در آب غرق می شوید!!! اگر دیدید ابر شد زود برگردید که در آب باران غرق نشوید.
تمسخر زیاد می کردند، یک نااهل و ناجنسی هم رفته بود و به رئیس متفقین گفته بود فردا روز جمعه جمعیتی مجهز شده اند که بیایند و چاه آب شما را از حسادت پر کنند… اینها هم سر غیظ و غضب بودند این قدر که کسی نمی توانست بگوید بالای چشمتان ابروست.

روز جمعه بسیاری حرکت می کنند و با دوربین نگاه می کند می بینند همه علما در ابتدای جمعیت در حرکتند و عمامه هایشان را از سر برداشته و با پای برهنه می آیند نه بیلی و نه کلنگی همراه دارند….این جمعیت به این گستردگی آمدند و از جلوی اینها رد شدند.

روز شنبه هم باران نیامد ولی شب یکشنبه حدود ۴ ساعت باران آمد با قطراتی بسیار درشت و سنگین مثل این که آسمان غیظ و غضب داشته باشد ابرها مرتب می غریدند و رعد و برق های متوالی آسمان را روشن و زمین را می لرزاند.

ایشان درباره این ماجرا فرمودند؛ من به خودم مغرور نبودم ولی به حقیقت قرآن وثوق داشتم چون می دانستم که این اطراف از متفقین پر است و امروز مانند آن روز که اسلام و کفر با هم مقابله داشتند می باشد و این نماز حکم همان مقابله اسلام و کفر را دارد.

وفات:
ایشان در هفتم ذی الحجه ۱۳۷۱ه . ق روح بلندش به ملکوت اعلی پر کشید و پیکر مطهرش در کنار مرقد استاد بزرگوارش آیت الله حائری در مسجد بالای سر حرم حضرت معصومه سلام الله علیها به خاک سپرده شد.

منبع:
میرمحمدی حمیدرضا، ستارگان خوانسارشرح حال آیات عظام سید محمد تقی و سید احمد خوانساری، نشر جمال، چاپ اول۱۳۸۲

به نقل از سایت چشمه سار